Artikel

Zoals verwacht verliep april rustig qua ontwikkeling energieprijzen. Geen vorst. Geen storingen bij centrales. Geen politieke turbulentie. De olieprijs zweeft bijvoorbeeld al weken keurig rond de 70 dollar per vat. Zolang Donald Tweet Trump niet echt op de importvuist gaat met Xi Jinping, Hassan Rouhani of Kim Jong-un, verandert er ook in mei weinig.

De ingezette daling van de gasprijzen in het eerste kwartaal, kabbelde gestaag omlaag. Door de milde winter, met voldoende aanbod aan gas en overvloedig aanbod van LNG, werd er geen gas uit de opslag gehaald. Dat was vorig jaar wel anders. Toen was er nauwelijks gas in opslag, nu zitten de opslagen al halfvol. (Nee, niet halfleeg, optimistisch als we zijn). Op dit moment wordt er dan ook nauwelijks risico in de prijzen ingecalculeerd. Eind april was de gasprijs voor levering 2020 (forward) rond de 19 eurocent per kuub. En voor mei rond de 14 eurocent.

Jammer genoeg, heb je bij stroom (nog) geen opslagbuffers. Op de spot stond elektriciteit gemiddeld op 40 euro/MWh in de maand april; eind april handelde de levering voor 2020 (de forward) iets boven de 50 euro/MWh. Voor 2021, 2022 en 2023 handelde de levering voor elektra ook iets rond de 50 euro. CO₂ blijft de elektriciteitsprijs omhoogstuwen, en trekt gas - op de langere termijn - misschien een beetje mee.

In maart en april fluctueerde de CO₂-prijs tussen de 20,50 en 27,50 euro per EUA. De hogere CO₂-prijs maakt het inschakelen van gascentrales aantrekkelijker voor het produceren van elektriciteit dan kolen. Op termijn kan dit doorwerken op de prijzen voor gas, ook al is er voldoende voorraad. Hoe dan ook: de CO₂-prijzen hebben de grootste invloed op de elektriciteitsprijzen. En niets anders.

Overigens hebben we het hier over de CO₂-prijzen via ETS (het Europese Emissiehandelssysteem). Let op: dit staat los van de plannen voor een Nederlandse CO₂-heffing. De bedoeling van het ETS-systeem, is het stellen van een plafond aan de uitstoot van de Europese industrie. Door dit plafond jaarlijks te verlagen, daalt het aantal CO₂-rechten. Hierdoor neemt schaarste toe, en stijgt de prijs. Conclusie: innoveer je niet, dan ga je steeds meer betalen.

Bij een goed werkend systeem, dalen de CO₂-prijzen. Een goed teken, want dan is er minder uitstoot door de industrie. De voorwaarde hiervoor is wel dat er steeds minder rechten beschikbaar zijn. Als dat niet zo is, raakt het systeem uit balans. Dat zagen we in de crisistijd. Toen stonden de CO₂-prijzen erg laag, omdat er een overvloed was aan rechten. Door aanpassingen van het ETS-systeem (vorig jaar), kan de Europese Unie nu een tekort creëren door minder rechten te veilen.

Afijn. Terug naar de Nederlandse plannen. Nederland wil CO₂ nog meer belasten omdat het ambitieuzere doelen heeft dan de EU. Als de ETS de drijver achter innovatie is… waarom willen we dit op nationaal niveau saboteren door de prijs kunstmatig te verhogen? Politiek, dus. Het spreekt voor zich dat een nationale CO₂-heffing wordt doorberekend aan de eindgebruiker. Ook vindt er dan een verschuiving van de uitstoot plaats naar omringende landen.

Nog niet zo lang geleden richtten we onze ‘glazen bol’ richting Saudi-Arabië, Venezuela, Iran of Texas voor de ontwikkeling energieprijzen. Nu kijken we eerst naar Brussel, Den Haag en Londen. Want de grootste (op)drijver achter de prijs voor elektriciteit is, zoals hierboven gezegd, de CO₂-prijs… oftewel de politiek. Met name de Brexit heeft directe invloed op de prijsstelling. De ‘rumours’ over hard, soft, uitstel of géén Brexit hebben direct effect. (Zie ook het blog van maart 2019). Komt er geen deal, dan kan het zomaar zijn dat de British hun emissierechten dumpen. Dit heeft een enorme invloed op de prijs.

Nog een ander politiek dingetje: heb je zonnepanelen en ben je kleinverbruiker? Dan kun je 3 jaar langer salderen. Tot 1 januari 2023 verandert er niets, daarna wordt de regeling stapsgewijs afgebouwd. Begin dit jaar was de Minister nog van plan om de salderingsregeling te handhaven tot 2021 en daarna te vervangen door een nieuwe terugleversubsidie voor iedere teruggeleverde kWh. Geheel losstaand van wat je betaalt voor een kWh.

Veel mensen vestigen hun hoop op batterijen (de buffer), want dan kun je wel, thuis of op de zaak, een voorraad elektriciteit aanleggen. Die verlenging van de salderingsregeling smoort het thuis plaatsen van een batterij in de kiem. Waarom minimaal 7.000 euro investeren, als je zelfopgewekte stroom kunt verrekenen tegen de ‘marktprijs’? Het netwerk functioneert als gratis batterij.

Wat ook energie verbruikt zijn elektrische wagens. Heel benieuwd hoe Amsterdam dat gaat fiksen als er in 2030 overdag bezoekers en forensen hun auto opladen en ’s avonds alle Amsterdamse autobezitters rond 18:00 uur hun auto aan de laadpaal hangen, gaan koken, tv’s aanzetten en gezellig de warmtepompen op vol vermogen laten snorren. Lijkt mij best een piekbelastingkluif.

Tot slot, over de ontwikkeling energieprijzen in de periode die voor ons ligt. Is dit het ideale moment om jouw energie in te kopen of niet? Goede vraag. Wij zien nauwelijks risicopremie. Dus al met al is het nu erg aantrekkelijk om in te kopen voor 2020. Beide, gas als elektriciteit, zijn erg laaggeprijsd in vergelijking met de afgelopen jaren.

Tot volgende maand, na de Europese Verkiezingen. Wel gaan stemmen hoor!